İl Olmaya Aday 19 İlçe Belirlendi TÜİK Verileri
Türkiye’de nüfus, ekonomik gelişme ve altyapı kriterlerine göre 19 ilçenin il statüsü kazanması bekleniyor. TÜİK verileri ve siyasi liderlerin açıklamaları, bu ilçelerin yakın zamanda yeni il olarak ilan edileceğine işaret ediyor. Başta Yüksekova, Polatlı, Midyat ve Tarsus gibi ilçeler olmak üzere toplam 19 yerleşim yeri il olma yolunda ilerliyor.
İl Olmaya Aday 19 İlçe Belirlendi: TÜİK Verileri ve Siyasi Sinyaller İl Umudunu Güçlendirdi
Türkiye'de bazı ilçelerin il statüsüne yükselmesi yeniden gündeme geldi. Nüfus artışı, ekonomik potansiyel, coğrafi konum ve altyapı yeterliliği gibi kriterler temel alınarak hazırlanan değerlendirme listelerinde, 19 ilçenin il olmaya en yakın adaylar arasında yer aldığı öne çıkıyor. TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verileri, vatandaş talepleri ve siyasi açıklamalar bu beklentileri güçlendirmiş durumda.
Özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, bir vatandaşın “Yüksekova il olmalı” çağrısına verdiği “Hepsi sıraya girdi” yanıtı ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin “Cumhuriyet’in 100. yılında 100 il, 1000 ilçe hedefi” açıklaması il olma beklentisini kamuoyunda yeniden canlandırdı. Meclis gündemine gelmesi beklenen idari yapı değişiklikleri kapsamında bazı ilçelerin il olması artık sadece yerel taleplerle değil, devlet politikası açısından da konuşulmaya başlandı.TÜİK Kriterleri Ne Diyor?
TÜİK ve ilgili bakanlıklar tarafından il olma potansiyeli taşıyan ilçelerin belirlenmesinde temel alınan kriterler şu şekilde sıralanıyor:
İlçe nüfusunun en az 100 bin olması
İl merkezine uzaklık (genellikle 50 km üzeri)
Ekonomik ve sosyal altyapı yeterliliği
Üniversite, hastane, havalimanı gibi kamu yatırımlarının varlığı
Bölgesel yönetim yükünü hafifletme gereksinimi
Tarihsel ve kültürel öneme sahip olması
Bu kriterler doğrultusunda hem coğrafi dağılım hem de gelişmişlik açısından Türkiye'nin dört bir yanından ilçeler değerlendirmeye alındı.İl Olmaya En Yakın 19 İlçe
TÜİK verileri, siyasi söylemler ve uzman değerlendirmeleri doğrultusunda il olmaya en yakın 19 ilçe şöyle sıralanıyor:
Alanya (Antalya) – Nüfus: 359.891
Tarsus (Mersin) – Nüfus: 353.469
İnegöl (Bursa) – Nüfus: 299.203
Çorlu (Tekirdağ) – Nüfus: 294.020
Siverek (Şanlıurfa) – Nüfus: 271.832
Manavgat (Antalya) – Nüfus: 258.367
İskenderun (Hatay) – Nüfus: 227.498
Menemen (İzmir) – Nüfus: 227.000
Akhisar (Manisa) – Nüfus: 178.812
Zonguldak Ereğli – Nüfus: 175.294
Edremit (Balıkesir) – Nüfus: 171.700
Erciş (Van) – Nüfus: 171.035
Bandırma (Balıkesir) – Nüfus: 166.836
Nazilli (Aydın) – Nüfus: 162.074
Cizre (Şırnak) – Nüfus: 161.135
Lüleburgaz (Kırklareli) – Nüfus: 155.670
Konya Ereğli – Nüfus: 153.849
Ergani (Diyarbakır) – Nüfus: 137.492
Kahta (Adıyaman) – Nüfus: 132.303
Siyasi Gündemde de Yer Edindi
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin, 2023 yılında yaptığı açıklamada “Yeni yüzyılda 100 il, 1000 ilçe hedefi” şeklinde idari reform mesajı vermesi, bu ilçelerin gelecekteki statüsü açısından dikkat çekici bir işaret olarak değerlendirildi. Bahçeli, Türkiye'nin büyüyen nüfusu ve değişen demografik yapısı göz önüne alındığında, mevcut il sayısının yetersiz kaldığını vurgulamıştı.
Bu açıklamalara iktidar kanadından da sıcak yaklaşımlar gelmiş; Adalet ve Kalkınma Partisi içerisinden bazı milletvekilleri de bölgelerindeki ilçelerin il olması için TBMM’ye teklif sunacaklarını beyan etmişti.Yerel Halk Beklentili
İl olma umuduyla yıllardır bekleyen ilçelerde vatandaşlar bu gelişmeleri memnuniyetle karşılıyor. Yüksekova, Ergani, Tarsus, Kahta, Edremit ve Siverek gibi ilçelerde yaşayanlar, nüfusun ve ekonomik gücün il olmaya fazlasıyla yeterli olduğunu belirtiyor.
Yüksekova’da bir vatandaşın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a “İl olmak istiyoruz” çağrısına karşılık, Erdoğan’ın “Hepsi sıraya girdi” ifadesi ise konunun artık yalnızca yerel değil, ulusal bir tartışma haline geldiğini gösteriyor.Yasal Süreç Nasıl İşliyor?
Bir ilçenin il olabilmesi için önce Bakanlar Kurulu’nun önerisi ardından ise Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) yasa teklifi olarak görüşülmesi gerekiyor. Meclis’te kabul edilmesiyle birlikte yeni il statüsü yürürlüğe giriyor.
Bu nedenle, her ne kadar TÜİK verileri ve siyasi sinyaller bazı ilçeleri öne çıkarsa da nihai kararı TBMM yasalaştırma süreci belirliyor.Sonuç: Türkiye 100 İl Hedefine Gidiyor mu?
2023'te Cumhuriyet’in 100. yılı nedeniyle 100 il hedefi yeniden tartışmaya açılmış olsa da, bunun kısa vadede gerçekleşmesi olası görünmüyor. Ancak siyasi atmosfer, ekonomik gerekçeler ve nüfus dengesi göz önüne alındığında, bazı ilçelerin önümüzdeki dönemde il yapılması artık sürpriz olmayacak. İl olacak ilçelerle ilgili daha fazla gelişmenin, hem bakanlık açıklamaları hem de TBMM gündeminde ilerleyen aylarda netleşmesi bekleniyor.