Danıştay'dan Engelli Araçlarında ÖTV Muafiyeti İçin Kritik Karar
Danıştay, engelli bireylerin ÖTV muafiyetiyle aldıkları araçları satma süresine getirilen 10 yıllık bekleme şartının, geçmişe dönük uygulanması yönündeki düzenlemenin yürütmesini durdurdu. Yüksek Mahkeme, bu düzenlemenin özellikle kanun değişikliğinden önce araç alıp elden çıkaranlar için kazanılmış hak ihlali oluşturduğuna hükmetti.
Danıştay Düzenlemeyi Neden Hukuka Aykırı Buldu?
Türkiye Sakatlar Derneği Amasya Şubesi tarafından paylaşılan bilgiye göre, Danıştay 7. Dairesi, 27 Aralık 2024 tarihi öncesinde alınmış engelli araçlarına da uygulanan 10 yıl bekleme şartına ilişkin yürütmeyi durdurma kararı aldı.
Karar metninde (2025-400 sayılı), Danıştay, 15 Ocak 2025 tarihli Tebliğ ile getirilen ve aracın ilk iktisap tarihinden itibaren 10 yıl geçmedikçe istisnadan tekrar yararlanma hakkı sağlamayan düzenlemenin hukuki olmadığını belirtti. Mahkeme, özellikle önceki düzenlemenin (5 yıl bekleme) yürürlükte olduğu dönemde araç alıp elden çıkaranlar yönünden, yeni 10 yıllık süreye tabi tutulmanın hukuki isabetinin bulunmadığı sonucuna vardı.
Danıştay, bu kısmın açık şekilde hukuka aykırı olduğunu ve söz konusu düzenlemenin, engelli bireyleri araçsız bırakarak topluma aktif şekilde katılmalarına engel olabileceğini belirterek, telafisi güç veya imkansız zararlara yol açabileceği gerekçesiyle ilgili Tebliğ'in 10. maddesinin yürütmesini durdurdu.
Tartışma Konusu Olan Düzenleme Neydi?
Engelli araçlarında ÖTV muafiyetinin istismar edilmesi üzerine 2025 yılında bir düzenleme yapılmıştı. Bu düzenleme öncesinde araçlar 5 yıl sonra satılabilirken, yeni düzenleme ile bu süre geçmişe dönük olarak 10 yıla çıkarılmıştı. Yani, 2025 düzenlemesinden önce ÖTV muafiyetiyle araç alan bir engelli bireyin, aracı 10 yıldan önce satması durumunda, muaf tutulan ÖTV miktarının geriye dönük olarak tahsil edilmesi öngörülüyordu.
Ancak, Danıştay'ın yürütmeyi durdurma kararı yalnızca bu geri dönük 10 yıl şartının uygulanmasını kapsıyor. Diğer düzenlemeler yürürlükte kalmaya devam ediyor:
Yerlilik Oranı: ÖTV muafiyetinden yararlanılacak araçların en az %40 oranında yerli üretim katkısına sahip olması gerekiyor.
Fiyat Sınırı: 2025 yılı için ÖTV muafiyetli alınabilecek araçların vergiler dahil fiyatı 2.290.200 TL ile sınırlandırılmış durumda.
Akran Yasağı: İstismar iddiaları üzerine, 1 Ocak 2023 itibarıyla %90 ve üzeri engelli kişinin muafiyetinden yalnızca birinci derece akrabaları faydalanabilmektedir.
Danıştay'ın bu kararı, özellikle yasa değişikliği öncesi hak kazanan engelli bireyler için önemli bir kazanım olarak değerlendiriliyor.
