Antarktika’da 6 Milyon Yıllık Buz Bulundu
Antarktika’nın Allan Hills bölgesinde yapılan kazılarda, insanlık tarihinin doğrudan tarihlendirilebilen en eski buzu keşfedildi. Araştırmacılar, 6 milyon yıl öncesine ait atmosfer örneklerine ulaştı.
Antarktika’da yürütülen yeni araştırmalarda, insanlık tarihinin doğrudan tarihlendirilebilen en eski buz örnekleri bulundu. Woods Hole Okyanus Enstitüsü’nden buzbilimci Dr. Sarah Shackleton liderliğindeki ekip, Allan Hills bölgesinde yaptıkları kazılarda, yaklaşık 6 milyon yıl öncesine ait buzu ve o dönemin havasını içinde barındıran örnekler çıkardı.
Shackleton, bulguların önemine değinerek, “Buz çekirdekleri bilim insanlarına geçmişe açılan bir pencere sunuyor. Allan Hills’te elde ettiğimiz örnekler, bugüne kadar ulaşabileceğimizi düşündüğümüzden çok daha eski bir döneme ait,” dedi.
Antarktika, jeolojik olarak aktif olmasına rağmen, iklim geçmişinin bozulmadan korunduğu ender bölgelerden biri olarak öne çıkıyor. Burada biriken kar ve buz, geçmişteki atmosfer koşullarını adeta bir zaman kapsülü gibi saklıyor.
Allan Hills’teki buzun mavimsi rengi, uzun yıllar boyunca sıkışarak büyük hava kabarcıklarını dışarı atmasından kaynaklanıyor. Bu süreç, ışığın kırmızı tonlarını emip mavi yansımalar oluşturuyor. Bölgeye yeni kar yağmaması ve güçlü rüzgârların etkisiyle daha yaşlı buz katmanları yüzeye yakın kalıyor.
Araştırmacılar, Ulusal Bilim Vakfı’na bağlı COLDEX projesi kapsamında 150, 159 ve 206 metre derinliklerde üç buz çekirdeği çıkardı. Başlangıçta 3 milyon yıllık örnekler hedeflenirken, argon izotop analizleri, buzun Miyosen Dönemi’nin sonuna, yani 6 milyon yıl öncesine ait olduğunu ortaya koydu.
Projede görev alan Ohio State Üniversitesi’nden Prof. Ed Brook, “Buzun eski olduğunu biliyorduk ama 6 milyon yıl tahminimizin çok ötesindeydi. Bu, beklentilerimizi fazlasıyla aştı,” ifadelerini kullandı.
Ekip, oksijen izotopları üzerinden yaptığı incelemelerde, o dönemde Antarktika’nın bugüne göre yaklaşık 12°C daha sıcak olduğunu tespit etti. Bu sıcaklık değişiminin ani değil, kademeli bir soğuma süreci şeklinde gerçekleştiği belirtildi.
Araştırmacılar şimdi bu kadim buz katmanlarındaki mikroskobik hava ceplerini inceleyerek, geçmişteki sera gazı yoğunluklarını ve atmosfer bileşimini çözümlemeyi hedefliyor.
Prof. Brook, gelecekteki planları hakkında, “Bu kadar eski buza ulaşmak büyük bir adım. 2026–2031 yılları arasında bölgeye dönerek daha derin katmanlara inmeyi planlıyoruz,” dedi.
Çalışmanın sonuçları, ABD Ulusal Bilimler Akademisi’nin (PNAS) dergisinde yayımlandı.
